Omawianie planu wydarzeń rozgrywających się w lekturze nie musi być nudną lekcją sprowadzającą się tylko do notowania punktów w zeszycie. Warto ten czas uatrakcyjnić, aby treść lektury została w głowach dzieci dłużej niż tylko na czas jej omawiania.
Przedstawiam kilka sposobów - niektóre moje autorskie, niektórymi zainspirowały mnie inne nauczycielki.
1. Plan wydarzeń na sznurku - mój ulubiony.
Zabawa polega na tym, że nauczyciel wiesza w sali długi sznurek, a uczniowie otrzymują kartki z wydarzeniami. Na każdej kartce (dużymi literami, wyraźnie) jest zapisane jedno wydarzenie. Dziecko wybiera dowolną kartkę i wykorzystując klamerkę do bielizny wiesza ją na sznurku, który traktujemy jako oś czasu. Bliżej lewej strony wieszamy wydarzenia z początku akcji, bardziej w prawo to, co rozgrywało się później. Uczniowie mogą też stworzyć kartki z własnymi wydarzeniami (zamiast gotowych od nauczyciela) i wieszać je na sznurku.
2. Oś czasu na podłodze
Uczniowie zapisywali na kartkach różne wydarzenia z lektury, a następnie wykleiliśmy na podłodze oś czasu. Umówiliśmy się, że układają wydarzenia ze świata realnego po lewej stronie osi, a ze świata fantastycznego - po prawej. Kiedy ułożyli pierwsze wydarzenia, mieli możliwość zaobserwować co warto jeszcze dopisać. Uwzględniali luki, kiedy to teoretycznie nic nie mogło się wydarzyć w domu Profesora, a działo się w Narnii, stąd na zdjęciach widać przerwy w ciągach kartek.
Ta metoda świetnie się sprawdza w przypadku lektur z wyraźnym dualizmem świata przedstawionego, ale można także wykorzystać ją do tych lektur, w których świat jest jednolity.
Bardzo im się spodobała ta zabawa - każdy chciał dodać kolejne wydarzenia, nawet uczniowie, którzy zazwyczaj wolą oddać głos innym :)
3. Fiszki w lekturze
Ta metoda sprawdza się u uczniów, którzy nie tworzyli jeszcze planów wydarzeń, ponieważ pozwala im zwizualizować sobie, o co w nich tak naprawdę chodzi, a nakład pracy uczniów nie jest jakiś ogromny. Wykorzystałam ten sposób podczas omawiania "Kajka i Kokosza".
Zespoły czteroosobowe otrzymały ode mnie pliki pociętych wydarzeń i miały włożyć fiszki w odpowiednie miejsce w komiksie.
Dopiero po ukończeniu tej części każda grupa przechodziła do zapisania wydarzeń w kolejności w zeszytach. Jeśli uczniowie potrafią już tworzyć równoważniki zdań, mogą przekształcać w nie tekst z fiszek.
4. Jedzie pociąg z wydarzeniami
Nauczyciel wiesza na tablicy cztery "stacje" (przy 20-osobowej klasie) z ważnymi wydarzeniami z lektury, np.
- Znalezienie klucza do tajemniczego ogrodu.
- Poznanie Colina.
- Wspólne porządkowanie ogrodu przez dzieci.
- Wzruszające spotkanie ojca z synem.
Kartki są powieszone w dużych odstępach od siebie, a zadaniem każdego zespołu pięcioosobowego jest wypisanie pięciu wydarzeń na kartkach, które doprowadzą do poszczególnych stacji (np. Co się działo zanim Mary odnalazła klucz?).
Uczniowie przyklejają sobie po jednym wydarzeniu na plecach i tworzą pociąg - stoją tak, aby uwzględnić miejsce na "stacje". Potem odczytują wydarzenia - każdy czyta to, co ma na plecach stojący przed nim. Dzięki temu wydarzenia złożą się w całość.
(zdjęcie wrzucę, jak tylko uda mi się wdrożyć metodę :))
5. Zakodowany plan wydarzeń
Uczniowie kochają kodowanie, więc spodoba im się ta zabawa. Nauczyciel wiesza na tablicy lub wyświetla rozsypankę z różnymi obrazkami-symbolami. Uczniowie próbują rozszyfrować jakie wydarzenie zostało zakodowane na obrazku, a następnie układają równoważniki w odpowiedniej kolejności i zapisują je w zeszytach.
Ważne abyśmy dali możliwość rozkodowania obrazka w taki sposób, jak rozumieją go dzieci. Czasem chcieliśmy narysować inne wydarzenie niż to co dostrzegą w obrazku uczniowie.
6. Wydarzenia po nici do kłębka
Ten pomysł zrealizowała na swoich lekcjach Maja Mark znana ze strony Polski w rysunkach.
Podczas omawiania wydarzeń z mitu o Tezeuszu i Ariadnie pozwoliła dzieciom wykorzystać ważny dla historii przedmiot - nić, włóczkę, przędzę.
Uczniowie wykleili w zeszycie drogę zdarzeń wykorzystując nić, a następnie umieścili na niej "po drodze" wydarzenia z mitu we właściwej kolejności. Nitka stała się więc osią wydarzeń.
Ta metoda została wykorzystana przy omawianiu mitu o nici Ariadny, ale warto szukać innych przedmiotów i materiałów, które wyciągnięte z domowych zasobów pięknie ozdobią i napełnią symboliką plany wydarzeń do innych lektur.
